De Duitse of de Franse zonsopkomst?

Onlangs zag ik de film 2001: A Space Odyssey van Stanley Kubrick uit 1968 weer eens. Ik werd direct overvallen door de waanzinnige openingsscene:

Eerst een shot van de maan. Door de camera langzaam naar boven te bewegen wordt de aarde zichtbaar. Een aarde-opkomst vanaf de maan. Maar tegelijkertijd wordt duidelijk dat achter de aarde ook de zon opkomt. Drie perfect uitgelijnde hemellichamen.

Prachtige beelden, maar wat de scene echt spectaculair maakt, is de muziek van Richard Strauss: Einleitung, oder Sonnenaufgang, de opening van het stuk Also sprach Zarathustra. Strauss werd voor het stuk geïnspireerd door het gelijknamige filosofische werk van Friedrich Nietzsche, dat opent met een aanbidding tot de zon:

O grote Ster! Wat zou Uw geluk zijn, zonder hen waar U op straalt?

Overigens gebruikte Elvis Presley de muziek ook voor zijn opkomst bij zijn Las Vegas shows in de jaren zeventig. Je bent The King of niet, natuurlijk. Of zoals The Beatles zongen: 

Ooh, here comes the sun king

Als je anderhalve minuut de tijd hebt zou ik zeker even de opening van 2001: A Space Odyssey bekijken:

 

Het werk van Strauss ging in 1896 in Frankfurt in première. Zestien jaar later ging in Parijs een heel ander stuk in première. Het ballet Daphnis et Chloé van Maurice Ravel. Mijn generatiegenoten kennen Ravel natuurlijk van de Bolero uit die ene scene in de film 10 met Bo Derek (over perfect uitgelijnd hemellichaam gesproken), die vreemd genoeg niet zo makkelijk online te vinden is. 😊

Het tweede deel van het Ravels Daphnis et Chloé opent met het stuk Lever du Jour, oftewel zonsopkomst. En het is minstens even majestueus als het stuk van Strauss, maar dan op zijn Frans.

Het stuk van Ravel verschilt met dat van Strauss als pain au Chocolat met apfelstrudel, of als Beaujolais Primeur met Hefe Weiße, of als de Accent circonflexe met de Ringel-s, of als Les Négresses Vertes met The Scorpions, of als Voltaire met Goethe, of als Carcassonne met Schloss Neuschwanstein. Zal ik nog even doorgaan?

Luister liever zelf maar even (5m13s):

 

Ook prachtig toch? Maar lieflijker. Ik heb eerlijk gezegd geen voorkeur. Het pompeuze van Strauss heeft zeker ook zijn aantrekkingskracht op mij. Maar ik hou ook van pain au chocolat én van apfelstrudel.

Welke vind jij het mooist? Of weet je nog een mooiere?